به شخصی که در امر نگهداری کودک به مادر کمک و همراهی می دهد، پرستار کودک یا پرستار بچه گفته می شود. پرستار کودک در منزل به امور آموزشی و امور نگهداری میپردازد ، در زمان قدیم به پرستار بچه اصطلاحا دایه یا لَلِه یا دَدِه گفته می‌شد.
امروز با افزایش تعداد زنان شاغل در ایران، مراکز نگهداری از نوزادان و کودکان زیادی اعم از مهد کودک ها و مراکر خدمات پرستاری( پرستاران کودک ) در کشور ایجاد شده است. این مراکز در ساعاتی که مادران سرکار یا بیرون منزل هستند یا به هر دلیلی نمی توانند در کنار فرزندانشان باشند، به مراقبت از فرزند آنها میپردازد.
برخی از مادران شاغل ترجیح می دهند که به جای گذاشتن فرزند خود در مهدکودک، پرستاری را استخدام کنند که در خانه از او مراقبت کند. حتی در برخی موارد پرستار کودک به صورت شبانه روزی به نگهداری از کودک می پردازد.
پرستار کودک در منزل معمولا در خانه های شخصی از کودکان آنها مراقبت می کند. همچنین هر پرستار کودک، بسته به سن و تعداد کودکان خانواده، مسئولیت‌های متفاوتی را بر عهده خواهد داشت.مثلا برای نوزاد، پرستار باید به موقع به او غذا بدهد، پوشک او را تعویض و به میزان لازم او را بخواباند تا استراحت کند. ولی وقتی از کودک ۵ سال به بالا مراقبت می کند، درکنار غذا دادن، تعویض لباس و خواباندن، باید با او بازی کرده و به کودک آموزش های لازم راهم بدهد.
زمانی که یک پرستار کودک در منزل شروع به کار می‌کند، در وهله‌ی اول باید عاشق بچه‌ها بوده و از نگهداری و بازی با کودکان نهایت لذت را ببرد. همچنین باید مهربان، صبور، با حوصله و تا حدی شوخ طبع نیز باشد تا کودک از گذراندن زمان خود با او لذت ببرد. خلاقیت و توانایی در انجام فعالیت‌های جالب و جذاب برای بچه از دیگر خصوصیاتی است که یک پرستار بچه باید داشته باشد.
الزاما برای پرستار کودک بودن نیاز به مدرک خاصی نیست، ولی برخی از کارفرمایان و دفاتر کاریابی، استفاده از افراد با گواهینامه‌ی مرتبط را ترجیج می‌دهند. این امر بیشتر از این جهت است که می‌خواهند پرستار کودک علاوه بر توانایی‌های عملی، دوره‌های تئوری را نیز گذرانده باشد.
پرستار بچه در خانه های شخصی افراد کار می کند و ساعت کاری او بین چند ساعت در روز تا تمام وقت متغیر است. همچنین ممکن است گاهی پرستار با افراد خانواده کودک زندگی کند.
در ادامه اطلاعات کاملی در مورد وظایف، دانش و مهارت مورد نیاز، تحصیلات لازم، نحوه ورود به شغل، بازار کار آن و میزان درآمد یک پرستار کودک ارائه داده خواهد شد.
وظایف پرستار کودک
پرستار کودک باید مراقب نوزاد ها و کودکان باشد و وظایف زیر را هم بر عهده داشته باشد.
- لباس پوشاندن
- غذا دادن
- حمام کردن
- تعویض پوشک
همانطور که در بالا اشاره شد، نگهداری و مراقت از کودکان بزرگتر نیازمند آموزش نیز می باشد. همچنین گردش و تفریح نیز برای کودکانی که در سن ۵ به بالا قرار دارند امری ضروری به حساب می‌آید. پرستار کودک گاهی به مادرانی که تازه زایمان کرده‌اند در نگهرادی نوزادشان تا مدت کوتاهی کم می‌کند تا مادر از به حالت جسمانی معمول خود بازگردد.
امروزه پرستار کودک در منزل و پرستار سالمند در منزل یکی از نیازهای اصلی خانواده ها تبدیل شده است، چرا که با افزایش دغدغه های کاری افراد خانواده و درگیر شدن اکثر اعضا با کارهای خارج خانه عملا مراقبت از سالمند و مراقبت از کودک برای اعضای خانواده مقدور نمی باشد.